In deze rubriek nemen we een kijkje achter de schermen bij de leden van de BIN NL-community. Ditmaal bij Thomas Dirkmaat (EZK), Whitney Tanihatu (NVWA) en Judith Roumen (was werkzaam bij ACM). Zij ontwikkelden in het afgelopen jaar de online tool 'Gedragsbeïnvloeding bij bedrijven'. Deze helpt gedragsexperts bij het maken van een gedragsanalyse wanneer de doelgroep uit bedrijven bestaat.

Judith, wat was de aanleiding om deze tool te ontwikkelen?

In de gedragswetenschappelijke literatuur staat het gedrag van individuen centraal. Bij ministeries als EZK en LNV bestaat de doelgroep echter vaak uit bedrijven in plaats van individuen. Dit riep de vraag op welke gedragsinzichten een grote rol spelen bij gedragsbeïnvloeding van bedrijven door overheden. In opdracht van het Behavioural Insights Team EZK hebben Ernst&Young (EY) en Pricewaterhouse Coopers (PWC) in 2016 en 2018 hiertoe onderzoek gedaan (literatuurstudies en casestudies). Zij hebben twee mooie en uitgebreide rapportages opgeleverd met alles wat bekend is binnen de sociale/economische wetenschappen over gedragsbeïnvloeding van bedrijven. PWC heeft toen bovendien een model ontwikkeld dat kan helpen om een beïnvloedingsvraagstuk gestructureerd aan te pakken, en gedragsinzichten daarin te verwerken. Met de tool kan je de inzichten uit de rapporten, gelijk verwerken in je casus, zonder dat je eerst de 272 pagina’s van de rapporten zelf hoeft door te akkeren.

Thomas, hoe is de tool ontwikkeld?

Het stappenplan uit het PWC rapport vormt de basis van de tool. Eerst hebben we alle relevante informatie en inzichten uit de rapporten per stap geordend en kritisch met elkaar doorgenomen. Samen met Schaapontwerp hebben we dit uitgewerkt tot een testversie van een interactieve tool, die we hebben voorgelegd aan collega’s. Dit heeft ons feedback opgeleverd over de gebruiksvriendelijkheid van de tool, maar ook over de inhoud. Op basis hiervan hebben we bijvoorbeeld besloten twee versies van de tool te maken. Een snelle versie waarin de nadruk ligt op het gestructureerd maken van een gedragsanalyse en een uitgebreide versie die meer vragen bevat zodat ook aanvullende inzichten vanuit de rapporten worden ontsloten. Schaapontwerp is toen de verschillende vormen van interacties die de tool kent gaan bouwen waarna wij de content er in geplaatst hebben. Dat was nog een hele klus. Tot slot hebben we de case-studies ook in de tool verwerkt en gelabeld, waardoor het makkelijk vindbaar is. Je kan de tool ook puur als inspiratie gebruiken voor je eigen project!

Whitney, voor wie is de tool bedoeld?

De tool is bedoeld als hulpmiddel voor gedragsexperts binnen de overheid die onderzoek doen naar gedrag bij bedrijven en handvatten willen voor effectieve gedragsbeïnvloeding van bedrijven. Het vereist wel enige voorkennis om hier gebruik van te kunnen maken, vandaar dat we ons specifiek richten op gedragsexperts. Wat mooi is als je de tool doorloopt, is dat je verschillende invalshoeken krijgt om gedrag bij bedrijven te onderzoeken. Dit leidt tot verschillende mogelijkheden waarop je het gedrag kunt beïnvloeden. Al met al lijkt dit me een goede toevoeging aan het huidige instrumentarium!

Bij wie kan ik terecht als ik meer over deze tool wil weten?

We hopen natuurlijk dat veel collega’s de tool gaan gebruiken. De komende tijd willen we daarom een aantal kennismakingssessies organiseren. Dan zullen we de werking van de tool uitleggen en kun je ook aan de hand van een eigen casus de tool uitproberen. Via dit formulier kun je hiervoor je interesse kenbaar maken. Het is ook mogelijk om feedback te geven in de tool, zodat we deze kunnen blijven verbeteren. Voor vragen over de tool kun je terecht bij Thomas Dirkmaat (EZK), Whitney Tanihatu (NVWA) of Jessanne Mastop (ACM).

Het was vast een uitdaging om deze tool te bouwen. Hebben jullie nog tips voor collega’s die zich aan een zelfde project wagen? 

Er zijn al heel veel mooie tools beschikbaar, dus kijk of je die met minimale aanpassing kan gebruiken voor je eigen werkveld. En aan de andere kant is het belangrijk om ook realistisch te blijven: niet alles is te vatten in een tool, model of is te standaardiseren. Het blijft maatwerk. Werk dus samen met andere gedragsexperts aan een project, of neem een gedragsexpert aan binnen je eigen departement om nog effectiever gedragsinzichten te verwerken in beleid.

---

Meer weten?

Nieuwsgierig naar de tool 'Gedragsverandering bij bedrijven'? Op deze pagina vind je enkele veel gestelde vragen over de tool of ga direct aan de slag:

 Start de tool 

Heb je nog aanvullende vragen of wil je eens verder praten over de tool, neem dan gerust contact op met Thomas Dirkmaat, Whitney Tanihatu of Judith Roumen:

Ben je ook betrokken bij een gedragsexperiment, -interventie of -onderzoek en wil je daar eens iets over vertellen? Neem dan contact op met de community manager, Manoe Mesters.