Op tijd doorgegeven wijzigingen door Anw-uitkeringsgerechtigden

Paul Burrough 02-10-2020

Hoe is te bevorderen dat nabestaanden het melden als ze weer een gezamenlijke huishouding gaan voeren? Een herinneringsbrief blijkt een effectieve en efficiënte interventie. Hierin krijgen ze het verzoek te checken of hun eigen leefsituatie nog voldoet aan de voorwaarden voor de uitkering.

Onderwerp

Sociale zekerheid

Betrokken overheidsorganisatie(s)

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Overig

Gebruikte gedragstechnieken

Framing
Opvallendheid
Persoonlijk maken
Sociale normen
Vereenvoudigen
Verliesaversie
Wederkerigheid

A-selecte toewijzing aan condities?

Ja

Kanaal interventieconditie(s)

Brief
In persoon (bv telefonisch of fysiek gesprek)

Aanleiding: te laat melden door nabestaanden

De meeste wijzigingen in de leef- en woonsituatie van Anw-gerechtigden (Algemene nabestaandenwet) worden via basisregistraties automatisch verwerkt. Als nabestaanden weer een gezamenlijke huishouding (GHH) gaan voeren, is dat niet zo. Dat moeten zij zelf melden. Wordt geconstateerd dat ze dit niet of te laat doen, dan moeten ze de ten onrechte ontvangen uitkering terugbetalen inclusief een boete. De Sociale Verzekeringsbank wil bevorderen dat haar klanten tijdig een verandering van leefvorm melden dan wel tijdig informatie vragen over een mogelijke verandering.

Interventie: herinneringsbrief

De interventie bestond uit een persoonlijke en vriendelijke herinneringsbrief waarin de klant is gevraagd om na te gaan hoe de huidige leefsituatie zich verhoudt tot de wettelijke regels. Een deel van de Anw-gerechtigden kreeg deze interventie wel; een ander deel niet.  

Methode: experiment en enquête

De onderzoeksdoelgroep van alle Anw-gerechtigden met een recht van een jaar of langer is op random wijze toegewezen aan een experimentgroep (n= circa 15.000) die de brief heeft ontvangen of een controlegroep (n= circa 15.000) die de brief niet heeft ontvangen. Twee maanden na het versturen van de brief zijn de experimentgroep en de controlegroep bevraagd via een enquête.

Resultaat: meer meldingen

Door de herinneringsbrief komen er significant meer meldingen van wijzigingen in woon- en leefsituatie. De kans dat een klant naar aanleiding van de brief een wijziging doorgeeft die kan leiden tot beëindiging van de uitkering, is 30% hoger dan zonder ontvangst van de brief.
De experimentgroep kon een speciaal ingerichte helpdesk bellen. Dit is 640 keer gebeurd waarbij 164 vragen gingen over gezamenlijke huishouding. Daarbij hebben 34 klanten een wijziging in de persoonlijke leefsituatie doorgegeven.

Figuur: Een herinneringsbrief leidt tot significant meer meldingen van wijzigingen in woon- en leefsituatie

Impact: terugbetaling en boetes te voorkomen

Het experiment heeft aangetoond dat een vrij goedkope interventie (een herinneringsbrief) bevordert dat klanten voldoen aan de plicht hun gezamenlijke huishouding te melden. Daarmee wordt voorkomen dat ze worden geconfronteerd met soms zeer hoge bedragen van terugvorderingen en boetes.     

Kosten en baten

De kosten van het onderzoeksbureau zijn betaald door het ministerie van SZW. De kosten voor de SVB, die de herinneringsbrief verstuurde aan 15.000 klanten, waren gering. Wel bracht het kosten voor de SVB met zich mee om klantvragen te beantwoorden, maar die behoren tot de normale uitvoeringskosten. De baten betreffen het voorkomen van terugvorderingen en sancties bij klanten.

 

Afbeeldingen

Toegevoegde bestanden

X (voorheen Twitter)

Bekijk ook

Cookie-instellingen